
Zamek Krzyżtopór w Ujeździe to w mojej ocenie najpiękniejsze ruiny w naszym kraju.
Gdzie zaparkować
Obok zamku znajduje się spory bezpłatny parking.
Trochę historii
Zamek wybudowano w latach 1631-1644 na polecenie wojewody sandomierskiego Krzysztofa Ossolińskiego w stylu palazzo in fortezza. Autorstwo projektu przypisywane jest Wawrzyńcowi Senesowi. Do czasu wybudowania Wersalu, była to największa budowla pałacowa w Europie. Warownia ociekała przepychem. Zastosowano w niej symbolikę nawiązującą do kalendarza. Zamek miał tyle baszt ile kwartałów, sal ile miesięcy, pokoi ile tygodni, a okien ile jest dni w roku. W przeszklonym stropie sali jadalnej biesiadnicy mogli oglądać egzotyczne ryby. Konie jadały z marmurowych żłobów, otoczone kryształowymi lustrami, które rozświetlały pomieszczenie. Ossoliński cieszył się zamkiem zaledwie rok, ponieważ zmarł w 1645 r., a warownię odziedziczył jego syn Krzysztof Baldwin Ossoliński. Następnie przechodził w ręce Kalinowskich, Wiśniowieckich, Morsztynów, Paców, Sołtyków i Orsettich. W czasie potopu w 1655 r. zamek obrabowali Szwedzi, a w 1770 r. spaliły go wojska rosyjskie, doprowadzając twierdzę do ostatecznej ruiny. Warownia w czasie I wojny światowej była miejscem schronienia okolicznej ludności, a w czasie II wojny magazynem i poligonem dla wojsk Armii Czerwonej. Po wojnie zamek przejął Skarb Państwa. W 1991 r. obiekt otwarto dla zwiedzających.
Zamek Krzyżtopór w Ujeździe
Mimo że z zamku pozostały tylko ruiny, to ich ogrom robi niesamowite wrażenie. Za każdym razem gdy je oglądam, wyobrażam sobie, jak przepiękna musiała być to budowla.

Zanim wejdziecie do warowni, koniecznie przyjrzyjcie się bramie głównej. Możemy na niej zobaczyć potężnych rozmiarów krzyż i topór, nawiązujących odpowiednio do imienia fundatora, oraz do herbu Ossolińskich. Obok nich umieszczono tablicę ze stylizowaną literą W (symbol herbu szlacheckiego Abdank) i drugą z datą 1631, czyli datą rozpoczęcia budowy zamku.



Na odwiedzających czeka pięć tras zwiedzania:
- Trasa Zielona: Trasa zwiedzania bastionów
- Trasa Granatowa i Niebieska: Trasa zwiedzania oficyny i pałacu
- Trasa Błękitna: Trasa zwiedzania źródła i ogrodów
- Trasa Żółta: Trasa zwiedzania piwnic
- Trasa Czerwona: Trasa zwiedzania piwnic dla odważnych

Oczywiście nie musimy się ich sztywno trzymać, ale robiąc to, na pewno nie przeoczymy żadnego dostępnego miejsca w warowni. Na spokojne obejrzenia całości potrzebujemy kilku godzin.


Naprawdę warto zajrzeć w każdy dostępny zakamarek. Nie bójcie się zejść do podziemi, w których według legendy, znajdowało się przejście do oddalonego o osiemnaście kilometrów zamku w Ossolinie. W mrocznych labiryntach spróbujcie odszukać źródło, z którego zaopatrywano zamek w bieżącą wodę. Nie brakuje tam miejsc, gdzie trzeba się schylić, a nawet kucnąć, żeby przejść dalej.


Spacerując po kolejnych salach, możemy poznać ich przeznaczenie, dzięki znajdujących się w nich tabliczkom informacyjnym.


Na dziedzińcu możemy podziwiać arkadowe łuki, dzięki którym możemy poczuć się jak w rzymskim Koloseum.


Z najwyższych kondygnacji roztacza się rewelacyjny widok na dziedziniec.

Na koniec muszę wspomnieć, że zamek doskonale przystosowano do potrzeb osób niepełnosprawnych. Dzięki licznym rampom, podjazdom i windom, nawet osoby na wózku mają możliwość zobaczenia większości tras.

Informacje praktyczne
Adres: Ujazd 73, 27-570 Ujazd
Godziny otwarcia:
- Kwiecień-Sierpień 8:00-20:00
- Marzec, Wrzesień-Październik 8:00-18:00
- Listopad-Luty 8:00-16:00
Bilety: 18/15 zł ulgowy

Co warto zobaczyć w pobliżu
Szesnaście kilometrów na północny wschód położony jest Opatów, trzydzieści pięć kilometrów na zachód leży Szydłów, a trzydzieści siedem kilometrów na wschód warto odwiedzić Sandomierz.
Byliście na zamku Krzyżtopór? Zapraszam do komentowania.